De huid is het grootste orgaan van het menselijk lichaam. De huid zorgt voor bescherming van het lichaam. Bij een volwassene heeft de huid een oppervlakte van wel zo’n 1,5 tot 2 vierkante meter. Het gewicht is zo mogelijk nog spectaculairder: 15 tot 20 kilogram.
De huid bestaat uit drie lagen: de opperhuid, de lederhuid en het onderhuids bindweefsel. De opperhuid is de huidlaag die je aan de buitenkant ziet en wordt ook wel de epidermis genoemd. Dit woord komt uit het Grieks en betekent op (epi) de huid (dermis). De opperhuid wordt continu vernieuwd en bestaat uit vier of vijf lagen.
De hoornlaag (stratum corneum) ligt aan de buitenkant en bestaat uit dode (verhoornde) cellen. Die verlies je, elke dag wel tussen de 30.000 en 40.000. De hoornlaag zorgt voor stevigheid en beschermt tegen uitdroging, dankzij de cholesterol die in de hoornlaag zit. Eelt is een speciale vorm van de hoornlaag. In de handpalmen en onder de voet ligt onder de hoornlaag de heldere laag (stratum lucidem).
Daaronder komt de korrellaag (stratum granulosum). In deze laag vullen de cellen zich met keratine, een eiwit. Keratine is belangrijk voor de bescherming. De vierde laag van de opperhuid is de grootste: de stekelcellaag (stratum spinosum). De cellen in deze laag zijn onderling verbonden door celbruggetjes (desmosomen) en intermediaire filamenten. Dit zijn dunne eiwitdraadjes die de cellen versterkt en in vorm houden. In de korrellaag vindt geen celdeling meer plaats.
De onderste laag van de opperhuid heet de grondlaag (stratum basale). Deze laag bestaat uit levende cellen die zich delen. Hier wordt nieuwe huid aangemaakt. Na ongeveer een maand schuiven nieuwe cellen naar de bovenste lagen. In de grondlaag zitten melanocyten (pigmentcellen). Melanocyten maken pigment aan, dat zorgt voor bescherming tegen UV-licht. Hoe groter de pigmentkorrels en hoe meer er worden aangemaakt, hoe donkerder de huid is. Onder invloed van UV-licht wordt meer pigment aangemaakt.
Het onderhuids bindweefsel verbindt de bovenste lagen van de huid met de onderliggende structuren
De tweede grote huidlaag is de lederhuid, de dermis. Deze laag bestaat uit bindweefsel en zorgt voor de stevigheid en elasticiteit en de voeding van de opperhuid. In de lederhuid bevinden zich bloedvaten (voor de aanvoer van voeding en zuurstof), lymfevaten (voor het afvoeren van afvalstoffen), zweetklieren, haarwortels, zintuigcellen en zenuwuiteinden. Ook zitten er duizenden talgklieren in de lederhuid. Talg bestaat uit allerlei vettige stoffen, waardoor de huid soepel blijft. Talg beschermt ook tegen uitdroging.
Het onderhuids bindweefsel is de derde laag van de huid. Het wordt ook wel subcutis of hypodermis genoemd. Het is eigenlijk een scheidingslaag, tussen de huid en de spieren en pezen. Maar daarnaast verbindt het onderhuids bindweefsel ook de bovenste lagen van de huid met de onderliggende structuren. Het onderhuids bindweefsel bestaat vooral uit bindweefsel, vet, bloedvaten, lymfevaten en zenuwen. Alleen op plekken waar de huid heel dun is, zoals de lippen maar ook het scheenbeen, zit geen onderhuids bindweefsel.
Het onderhuids bindweefsel heeft verschillende functies. Het bindweefsel bestaat uit collageen en elastische vezels. Het zorgt onder andere voor flexibiliteit van de huid. De bindweefselmatrix tussen de cellen en vezels helpt bij het transport van zuurstof en voeding door de bloedvaten in de huid. Het onderhuids bindweefsel is ook een soort schokdemper. Het beschermt de structuren onder de huid tegen letsel.
De vetcellen in de hypodermis zorgen voor isolatie en slaan energie in de vorm van vet op. Ook beschermen ze bloedvaten en zenuwen.
Hoe groter de pigmentkorrels en hoe meer er worden aangemaakt, hoe donkerder de huid
dermatologie.slingeland.nl, Kenniscentrum huidarts.com, Máxima Medisch Centrum, Rijnstate ziekenhuis.
