Regelmatig voeren masseurs discussies. Waarom worden wij niet vergoed door de zorgverzekeraars? Tel je zegeningen, zegt fysiotherapeut Anne Middendorp. Zij koos er acht jaar geleden bewust voor om alleen nog maar contractvrije zorg aan te bieden. “Het keurslijf van de zorgverzekeraars begon steeds meer te knellen”, zegt ze.
Anne is al vijftien jaar fysiotherapeut. Maar het had weinig gescheeld of ze was jaren geleden het vak uit gegaan. Ze had zelfs al een andere studie afgerond, theatermanagement aan de Hogeschool voor de Kunsten. Het vak dat ze zo lief had, kon ze voor haar gevoel nauwelijks nog uitvoeren. “Na mijn opleiding heb ik bij een aantal praktijken gewerkt. Maar elk jaar kreeg ik minder tijd voor patiënten en waren we meer bezig met het invullen van allerlei formuleren en voldoen aan allerlei regeltjes die eenzijdig vanuit de zorgverzekeraars werden opgelegd. Daar had ik niet voor gestudeerd.”
Toch wilde ze niet opgeven. Anne startte acht jaar geleden haar eigen praktijk in het centrum van Delft. Dat deed ze heel bewust zonder contracten af te sluiten met zorgverzekeraars. Dat betekent dat haar patiënten de rekening zelf moeten betalen. Als ze een aanvullende verzekering hebben met fysiotherapiedekking, krijgen ze vervolgens een deel terug van de verzekeringsmaatschappij. “Welk deel ze terug krijgen, ligt aan hun aanvullende verzekering en bij welke verzekeraar ze zitten. Maar ik heb ook patiënten zonder aanvullende verzekering. Zij betalen alles zelf.”
Anne is blij dat ze acht jaar geleden al heeft gekozen voor contractvrije zorg. “Elk jaar stellen verzekeraars meer eisen. De eisen hebben bovendien niets met goede zorg te maken. Zorgverzekeraars lijken alleen maar in geld en cijfers te denken.” Als voorbeeld noemt Anne de behandelindex en behandelplafonds. Zorgverzekeraars bepalen hoeveel behandelingen iemand met een bepaalde aandoening maximaal mag krijgen. Anne: “Maar iemand die al vijftien jaar met pijn loopt, is niet in negen behandelingen van zijn klachten af. Ik ben beretrots als ik zo iemand in een halfjaar en twintig behandelingen klachtenvrij kan krijgen. Mensen en hun klachten zijn niet in mallen te gieten. Ieder mens en elke klacht is anders. Het is onze taak als zorgverleners om te beoordelen wat nodig is, niet die van de zorgverzekeraar.”
Elk jaar kreeg ik minder tijd voor patiënten en waren we meer bezig met het invullen van allerlei formuleren
Anne spreekt van wurgcontracten. “De verzekeraar bepaalt het tarief dat jij mag vragen voor een behandeling. Die tarieven zijn al meer dan tien jaar niet aangepast aan bijvoorbeeld inflatie, scholingseisen en stijgende bedrijfskosten. De tarieven zijn al jaren niet meer kostendekkend. Dat hou je als praktijk op een gegeven moment niet meer vol.” Anne bepaalt haar eigen tarieven. Die liggen gemiddeld hoger dan bij veel van haar collega’s. Ze moet wel, zegt ze. Want ze ziet om zich heen wat er gebeurt als je te lang onder kostprijs werkt. Steeds meer praktijken stoppen er mee. “Als er al jaren geld bij moet, gaat het een keer mis.” Ze vreest dan ook dat er in de toekomst te weinig fysiotherapeuten zullen zijn om aan de groeiende vraag te voldoen. “En niet alleen fysiotherapeuten. Andere zorgverleners kampen met dezelfde problematiek.”
Naast het verdwijnen van praktijken ziet ze nog een trend. “Tegenwoordig gaan steeds meer collega’s contractvrij werken. Acht jaar geleden was ik een van de weinigen in Zuid-Holland, maar het worden er steeds meer. Ook zijn er praktijken die bewust nog maar met een paar verzekeraars een contract sluiten.” Anne juicht die ontwikkelingen toe. “Dit is de enige manier om een signaal af te geven. Het geluid moet vanuit de zorgverleners zelf komen, want de overheid en de vakbond doen er te weinig aan.”
Iemand die al vijftien jaar met pijn loopt, is niet in negen behandelingen van zijn klachten af
Anne heeft inmiddels een bloeiende praktijk opgebouwd. Toch heeft haar werkwijze ook nadelen. Niet alle patiënten kunnen bij haar terecht. “Ik zit in het centrum van Delft. Daar hebben de meeste mensen voldoende draagkracht om een eigen bijdrage te betalen. Maar ik weet heel goed dat dat voor veel mensen anders is.” Dat doet best pijn, zegt ze. “Ik vind het heel erg dat niet iedereen bij mij terecht kan. Het verschil tussen arm en rijk wordt op deze manier steeds groter, maar ik sta met mijn rug tegen de muur.”
Met haar verhaal wil Anne tegen masseurs zeggen dat vergoed worden door de zorgverzekering geen heilige graal is. “Dat moet je misschien helemaal niet willen. Je krijgt met allerlei regels en voorwaarden te maken die weinig te maken hebben met de kwaliteit van de zorg die je levert. Het kost alleen maar heel veel tijd en energie.”
Ze is er van overtuigd dat kwalitatief goede zorgverleners, of het nu fysiotherapeuten of masseurs zijn, hun plek in het zorglandschap kunnen opeisen. “Ook voor mij was het acht jaar geleden heel spannend. Ik zat in een nieuwe stad en had geen enkele patiënt. Ga uit van je eigen kracht en ondernemersgeest. Je hebt als masseur enorm veel te bieden. Werk aan zichtbaarheid en de verbinding met je cliënten. Sta vol vertrouwen voor je vak. Ook voor leefstijlcoaches, vitaminepillen en andere zelfzorg betalen mensen een godsvermogen. Lever kwaliteit en onderneem, dan komt het goed.”
Het geluid moet vanuit de zorgverleners zelf komen, want de overheid en de vakbond doen er te weinig aan
