Er bestaan talloze huidaandoeningen. Als masseur ben je er vast al veel tegengekomen. Sommige aandoeningen zijn besmettelijk, andere niet. Dermatoloog Mary-Ann el Sharouni besprak onlangs in een NGS-webinar een aantal veelvoorkomende huidaandoeningen “Huidaandoeningen zijn heel divers. Kijken is key! Je kunt als masseur veel zien en sommige aandoeningen vroegtijdig signaleren”, zegt ze.
Schimmel
Huidschimmels zijn plekjes met kleine schilfers. Vaak vormen de schilfers een ring. Huidschimmel wordt daarom ook wel ringworm genoemd. Het wordt veroorzaakt door een schimmel. Huidschimmel is besmettelijk, maar niet extreem. “Als ik preparaten maak, raak ik het ook met blote handen aan. Maar ik zou er niet vol op masseren”, zegt Mary-Ann.
Gistinfectie/pityriasis versicolor
Bij deze gistinfectie zie je witte vlokjes op de huid. Met name in de zomer is een gistinfectie goed zichtbaar. Dat komt omdat de huid die niet is aangedaan, kleurt door de zon. De rest blijft bleek. Deze gistinfectie zit vaak op de romp, aan de voor- of achterzijde en is vaak symmetrisch. Pityriasis versicolor is niet besmettelijk en goed te behandelen met een antigist-shampoo. Hiermee verdwijnen de schilfers en de lichte jeuk waar mensen last van kunnen hebben. De witte vlekken kleuren echter pas de zomer erop weer mee met de huid.
Met name in de zomer is een gistinfectie goed zichtbaar
Koortslip/herpes simplex-infectie
Maar liefst zeventig tot tachtig procent van de Nederlanders is besmet met het herpes simplex-virus type 1, het virus dat een koortslip veroorzaakt. Maar lang niet iedereen krijgt er daadwerkelijk een koortslip van. “En bovendien krijgt niet iedereen even vaak een koortslip. De een heeft er eens in de vijf jaar eentje, de ander tien keer per jaar’’, zegt Mary-Ann. Typisch voor een koortslip is dat er allemaal kleine blaasjes die in een groepje bij elkaar liggen ontstaan. Koortslippen ontstaan ook steeds op dezelfde plek. De herpesinfectie trekt zich terug in dezelfde zenuw en kan daarna weer terugkomen.
Het virus is erg besmettelijk als de blaasjes zichtbaar zijn. Na indroging niet meer. Herpes kan ook op andere plekken op het lichaam voorkomen, bijvoorbeeld op de pols, de vingers en de buik. Mary-Ann: “Die herkennen mensen vaak niet als een herpesinfectie. Maar als je goed kijkt, zie je dezelfde kleine blaasjes in een groepje bij kunnen jeuken of pijnlijk zijn. Ze komen in gordels voor, meestal op de romp. Het advies is om gordelroos niet aan te raken, dus ook niet te masseren. Gordelroos – het vocht uit de blaasjes – is gevaarlijk voor mensen die nog nooit waterpokken hebben gehad.
Gordelroos zijn blaasjes die kunnen jeuken of pijnlijk zijn
Schurft/scabiës
Schurft is een huidziekte die de laatste jaren steeds vaker voorkomt. Met name in studentenhuizen zijn regelmatig uitbraken. Bij schurft heeft iemand van top tot teen last van plotselinge jeuk. Schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt. Dit diertje maakt kleine gangetjes in de huid en legt ook eitjes in de huid. De gangetjes kun je meestal goed zien met een dermatoscoop, vaak met aan één kant van zo’n gangetje het zwarte kopje van de mijt. Schurft is besmettelijk door minstens een kwartier innig contact te hebben. “Dat geldt zeker tijdens een massage, dus dat kun je zeker beter niet doen als iemand schurft heeft”, zegt Mary-Ann.
De behandeling van schurft is heel intensief. Het hele lichaam moet worden ingesmeerd met een zalf en alle kleding en beddengoed moet drie dagen in een afgesloten plastic zak bewaard worden of op 60 graden worden gewassen. Na een week moet dit herhaald worden. “Dat geldt ook voor alle huisgenoten. Dat is best lastig. In studentenhuizen zie je daarom vaak een pingpong-effect. De een is wel goed behandeld, de ander niet. Degene die niet goed behandeld is, besmet weer degene die wel goed behandeld is en zo gaat het door. Schurft heeft overigens niets te maken met slechte hygiëne.”
Eczeem
Er bestaan drie soorten eczeem: aangeboren eczeem (dauwworm), seborrhoisch eczeem (berg/roos) en allergisch contacteczeem. Alle drie zijn ze niet besmettelijk.
Aangeboren eczeem
Dit eczeem is vaak op babyleeftijd aanwezig, maar dat hoeft niet. Het komt vaak voor in combinatie met hooikoorts en astmatische klachten. Bij baby’s zie je rode schilferige jeukende wangen en hals en dat verschuift naarmate we ouder worden. Boven de vier jaar komt eczeem vooral aan de binnenkant van de ellenbogen, strekzijde van de knie en in de hals voor. Er is geen relatie tussen een voedselallergie en eczeem.
Seborrhoisch eczeem
Seborrhoisch eczeem bevindt zich meestal op de hoofdhuid, op plekken waar veel talg zit. Dat is met name tussen de wenkbrauwen en op de neus. Gist speelt een rol bij deze vorm van eczeem.
Allergisch contacteczeem
Dit wordt uitgelokt door een contact. De meest bekende vorm is nikkel. Men krijgt alleen eczeem op de plek waar het contact met de huid is geweest. Allergisch contacteczeem kan ook veroorzaakt worden door deodorant, parfum of massageolie.\
Alle eczeem wordt behandeld met vette zalf als basis. Daarnaast kunnen hormoonzalven op recept gegeven worden. Eczeem is chronisch. Het kan jaren wegblijven, maar opeens toch weer terugkomen.
Psoriasis
Psoriasis is een auto-immuunziekte. Twee tot vier procent van de Nederlanders heeft psoriasis. Het is niet besmettelijk. Het uit zich in plekken met schilfers en jeuk op de huid. In sommige periodes kunnen patiënten meer klachten hebben dan op andere momenten. De ziekte kan door bepaalde medicijnen worden uitgelokt. In sommige families komt het meer voor dan in andere. Psoriasis kan ook in de gewrichten voorkomen. Mary-Ann: “Dat zie je natuurlijk niet. Het is daarom goed om altijd te vragen aan mensen die psoriasis hebben of ze ook gewrichtsklachten hebben.” Masseren bij psoriasis en eczeem kan, zolang de cliënt zich hier prettig bij voelt. Met name bij eczeem is het goed om producten zonder parfum te gebruiken. Mensen met eczeem zijn namelijk gevoeliger voor het ontwikkelen van een contactallergie.
Acne
Acne komt vooral voor in de pubertijd. “Veel mensen denken: het hoort erbij. Maar het kan heel heftige vormen aannemen. Ik heb wel eens patiënten gehad waarvan de rug helemaal onder de rode bulten zat. Het gevolg van zulke ernstige acne is littekens. Als je ernstige littekens wil voorkomen, moet acne behandeld worden. Natuurlijk niet bij één puistje, maar ik zie geregeld jongens van veertien, vijftien jaar in mijn spreekkamer waarvan ik denk: was je maar eerder gekomen, want dit had voorkomen kunnen worden.” Behandeling van ernstige acne gebeurt met verschillende crèmes en zalfjes en eventueel met medicijnen. Acne mag door een masseur gewoon gemasseerd worden, mits de cliënt het prettig vindt.
Acne mag door een masseur gewoon gemasseerd worden, mits de cliënt het prettig vindt
Rosacea
Rosacea lijkt op acne. Het zijn rode pukkeltjes die vaak op de wangen zitten. In tegenstelling tot acne zie je bij rosacea geen mee-eters (zwarte puntjes). Rosacea komt vooral bij vrouwen van middelbare leeftijd voor.
Vitiligo
Vitiligo is een auto-immuunziekte. Bij vitiligo verdwijnen de pigmentcellen in de huid op bepaalde plekken, waardoor de huid spierwit worden. Het is niet gevaarlijk of besmettelijk en geeft geen fysieke klachten. Mary-Ann: “Het kan wel psychosociaal een enorme impact hebben, zeker als het in het gezicht zit.” Vitiligo kan behandeld worden, maar de slagingskans is afhankelijk van de locatie. Het gezicht kan goed reageren, maar de handen bijna niet. “Als we behandelen, prikkelen we de cellen om pigment aan te gaan maken. Dit kan met een combinatie van zalfjes en crèmes en lichttherapie.”
Vitiligo is niet gevaarlijk of besmettelijk en geeft geen fysieke klachten
Volg het webinar ‘Veelvoorkomende huidaandoeningen’ voor 19,50 euro. Mensen geven zich letterlijk bloot bij een massage. Net zoals bij de dermatoloog. Op die manier kan er dus veel overlap zijn tussen deze twee vakgebieden. Wat kan je als masseur letterlijk allemaal tegen het lijf lopen? Mary-Ann el Sharouni, dermatloog in het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht, bespreekt het in dit webinar.
Aanmelden
Lid van het NGS? Meld je aan via het NGS-portaal (bij-/nascholing > NGS On-demand)
Geen lid? Meld hier aan!
Na aanmelding heb je 30 dagen de tijd om het webinar te bekijken.
